Κείμενο τοῦ Χρήστου Κ. Οἰκονόμου τ. Κοσμήτορα Θεολογικῆς Σχολῆς Θεσσαλονίκης τ. Προέδρου τοῦ Τμήματος Ποιμαντικῆς καί Κοινωνικῆς Θεολογίας Α.Π.Θ. κατά τῆς ἵδρυσης κατεύθυνσης Ἰσλαμικῶν σπουδῶν στή Θεολογική Σχολή Θεσσαλονίκης

Κείμενο τοῦ Χρήστου Κ. Οἰκονόμου
τ. Κοσμήτορα Θεολογικῆς Σχολῆς Θεσσαλονίκης
τ. Προέδρου τοῦ Τμήματος 
Ποιμαντικῆς καί Κοινωνικῆς Θεολογίας Α.Π.Θ.
κατά τῆς ἵδρυσης κατεύθυνσης Ἰσλαμικῶν σπουδῶν
στή Θεολογική Σχολή Θεσσαλονίκης 

ΙΣΛΑΜΙΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ Ή ΠΡΟΚΛΗΣΗ;

Χρήστου Κ. Οικονόμου

τ. Κοσμήτορα Θεολογικής Σχολής Θεσσαλονίκης

τ. Προέδρου του Τμήματος

Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας ΑΠΘ

Το θέμα των ισλαμικών σπουδών παίρνει τελείως διαφορετική διάσταση με την εκστρατεία στα ΜΜΕ του Προέδρου του Τμήματος Θεολογίας κ. Χρυσόστομου Σταμούλη και την επιτιμητική επιστολή που οι Μουφτήδες της Θράκης απευθύνουν στο Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας.

Ωστόσο η απάντηση του Προέδρου του Τμήματος κ. Θεόδωρου Γιάγκου αποκαθιστά την πραγματική επιστημολογική και θεολογική διάσταση του προβλήματος και αποδεικνύει ότι όλη αυτή η διαδικασία είναι μια πρόκληση. Θεωρώ το θέμα της ίδρυσης των ισλαμικών σπουδών από το Τμήμα Θεολογίας ως το σοβαρότερο πρόβλημα που έχει να αντιμετωπίσει η Θεολογική Σχολή Θεσσαλονίκης στο παρόν και στο προσεχές μέλλον εάν υλοποιηθεί η ίδρυσή του. Είναι γνωστό ποιό υψηλόβαθμο στέλεχος του Υπουργείου Παιδείας συντονίζει το όλο πρόγραμμα των ισλαμικών σπουδών και έχει επηρεάσει τον Πρόεδρο του Τμήματος Θεολογίας. Αυτή τη στιγμή φαίνεται ότι ενορχηστρώνεται ένας αγώνας αλλοίωσης των θεολογικών σπουδών της Θεσσαλονίκης και τη μεταβολή τους σε θρησκειολογικές. Εάν οι Μουφτήδες διαθέτουν τέτοιο πατριωτισμό, που εκφράζουν στην επιστολή τους προς το Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας, θα ήθελα να τους προτείνω να συνυπογράψουμε ως συμπατριώτες ένα έγγραφο καταδίκης της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο και της καταστροφής της πολιτιστικής κληρονομιάς στην κατεχόμενη Βόρεια Κύπρο, που κλείνει ήδη φέτος σαράντα ολόκληρα χρόνια διχοτόμησης. Γίνεται, λοιπόν, αντιληπτό ότι η ευαισθησία τάχα περί δικαιωμάτων των Μουφτήδων αποτελεί ένα πρόσχημα προκειμένου να εισβάλει το Ισλάμ στις Θεολογικές Σχολές. Η πεισματική υποστήριξη του Προέδρου του Τμήματος Θεολογίας για την ίδρυση των ισλαμικών σπουδών αποτελεί τη μεγαλύτερη αλλοίωση των θεολογικών σπουδών στη Θεσσαλονίκη στο σήμερα και το αύριο. Επιστημολογικά, έχω επισημάνει πολλές φορές ότι το όλο πρόγραμμα αποτελεί μια πρόκληση, διότι ο Πρόεδρος του Τμήματος Θεολογίας «πουλά» πράγματα τα οποία δεν έχει. Προσπαθεί να «πουλήσει» πρόγραμμα ισλαμικών σπουδών ενώ δεν το έχει, να το επανδρώσει με καθηγητές μέλη του Τμήματός του οι οποίοι ουδεμία σχέση έχουν με τις ισλαμικές σπουδές. Η δε μία και μόνη καθηγήτρια που διαθέτει για το διάλογο Ισλάμ και Θεολογίας, το Κοράνιο εκφράζει μια σαφώς υποτιμητική άποψη γι’ αυτήν ως γυναίκα. Εξάλλου και η ίδρυση στο χώρο της Θεολογικής Σχολής τμήματος εισαγωγής ισλαμικών σπουδών θα αποτελεί μόνιμα μια πυριτιδαποθήκη, η οποία θα οδηγήσει σε συγκρουσιακές καταστάσεις κατ’ αποκλειστικότητα από την πλευρά των ισλαμιστών. Αυτό είναι γνωστό από τα καθημερινά γεγονότα που λαμβάνουν χώρα σε όλους τις χώρες της Ευρώπης, της Ασίας, της Αφρικής, όπου θέλει να πραγματοποιήσει τον επεκτατισμό του το Ισλάμ. Οι πρόσφατες δηλώσεις του Προέδρου της Τουρκίας κ. Ταγίπ Ερντογάν επιβεβαιώνουν του λόγου το αληθές. Δεν έχω καμία αντίρρηση το Κράτος να μελετήσει τρόπους λύσεως του προβλήματος των σπουδών των ελλήνων μουσουλμάνων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Υπάρχουν συναφείς σπουδές όπως αραβικές σπουδές, παιδαγωγικές σπουδές, σπουδές πολιτισμού κτλ. και μπορούσε για τη λύση του θέματος να γίνει σοβαρός επιστημονικός και υπεύθυνος διάλογος με τα δύο Τμήματα της Θεολογικής Σχολής και με όλους τους αρμόδιους φορείς. Ασφαλώς  όχι με αυτό τον τρόπο που προωθεί το ζήτημα ο Πρόεδρος του Τμήματος Θεολογίας ο οποίος αγνοεί προκλητικότατα τις αντίθετες προς αυτόν απόψεις του Τμήματός του και φέρεται με επιδεικτικά υποτιμητικό τρόπο στο ισότιμο Τμήμα της Σχολής του που είναι το Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας και που αποφάσισε να απορρίψει την ίδρυση τμήματος ισλαμικών σπουδών στη Θεολογική Σχολή Θεσσαλονίκης. Συνεπώς, εάν ο κ. Πρόεδρος του Τμήματος Θεολογίας σέβεται τις Δημοκρατικές διαδικασίες, η πλειοψηφία των μελών των δύο τμημάτων έχει απορρίψει την πρότασή του. Ωστόσο, εάν η τελική απόφαση παρθεί μόνο από τα τρία μέλη της Κοσμητείας, αυτό θα αποτελεί παραβίαση των Δημοκρατικών διαδικασιών και παραποίηση της βούλησης της πλειοψηφίας των δύο τμημάτων. Εάν το Κράτος θέλει να εφαρμόσει πολιτική διάλυσης των Θεολογικών Σχολών στην Ελλάδα, ο Πρόεδρος του Τμήματος Θεολογίας του ΑΠΘ του προσφέρει μια χρυσή ευκαιρία. Ο ζήλος των Μητροπολιτών Ξάνθης, Κομοτηνής, Αλεξανδρούπολης και Διδυμοτείχου θα μπορούσε να εξαντληθεί με δημοκρατικές διαδικασίες και σε συνεννόηση των δύο τμημάτων. Εφόσον οι παραπάνω Μητροπολίτες ενδιαφέρονται τόσο πολύ για την ίδρυση τέτοιων σπουδών μπορούν να τις φιλοξενήσουν με οποιονδήποτε τίτλο οι ίδιοι επιθυμούν στις Μητροπόλεις τους. Θεωρώ την εμμονή των Μητροπολιτών που προανέφερα ως εύσχημο τρόπο να απαλλαγούν από δικό τους πρόβλημα και με ευκολία να εμπλέξουν άλλους. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι αγνοείται και προκαλείται ο οικείος Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης κ. Άνθιμος καθώς επίσης αποσιωπείται η άποψη του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερωνύμου και της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος. Ασφαλώς είναι σαφή τα διοικητικά όρια και οι αρμοδιότητες της διοικούσας Εκκλησίας και των Θεολογικών Σχολών ως Πανεπιστημιακών μονάδων. Όμως θεωρώ το παιχνίδι συμπόρευσης μόνο τεσσάρων Μητροπολιτών της Ελλαδικής Εκκλησίας με τον Πρόεδρο του Τμήματος Θεολογίας ως ανεξαρτητοποίηση της Θεολογίας από την Εκκλησία. Στη δική μου θεολογική σκέψη Θεολογία εκτός της Εκκλησίας δεν υπάρχει και Εκκλησία χωρίς Θεολογία δε νοείται. Δια ταύτα, η άποψή μου είναι να χαραχθούν δύο κόκκινες γραμμές. Στην πρώτη, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να ενταχθούν οι ισλαμικές σπουδές, συνολικά, στη Θεολογική Σχολή Θεσσαλονίκης. Στη  δεύτερη, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει στο χώρο που στεγάζεται η Θεολογική Σχολή Θεσσαλονίκης να λειτουργήσουν και οι ισλαμικές σπουδές. Το επιχείρημα του κ. Σταμούλη  ότι αν δεν πετύχει το πρόγραμμα το διαλύουμε, αποτελεί τουλάχιστον άστοχη τοποθέτηση. Το Ισλάμ ό,τι καταλαμβάνει δεν το επαναφέρει ποτέ στην αρχική του κατάσταση. Κάθε είδους σκοπιμότητες δεν πρέπει να υπερκερνούν τα θέματα της Επιστήμης, πολύ δε περισσότερο της Θεολογίας.

Ἐνημέρωση: Ἱστολόγιο ΚΑΙΟΜΕΝΗ ΒΑΤΟΣ