Σύντομος δρόμος πρός ἀπόκτηση τῶν ἀρετῶν (Ἀνθολόγιο ἀπό τήν Φιλοκαλία)

Σύντομος δρόμος πρός ἀπόκτηση τῶν ἀρετῶν

(Ἀνθολόγιο ἀπό τήν Φιλοκαλία)

Τίποτε ἄλλο δέν σκοτίζει τό νοῦ, λέει ὁ Μέγας Βασίλειος, ὅσο ἡ πονηρία, καί τίποτα δέν φωτίζει τό νοῦ, ὅσο ἡ ἀνάγνωση στήν ἡσυχία.

Τίποτε δέν ὁδηγεῖ πίο γρήγορα στόν πόνο τῆς ψυχῆς, ὅσο ἡ ἐνθύμηση τοῦ θανάτου.

Τίποτε δέν ὁδηγεῖ σέ ἀφανή προκοπή, ὅσο ἡ αὐτομεμψία καί τό κόψιμο τῶν θελημάτων· οὔτε σέ ἀφανή ἀπώλεια, ὅσο ἡ οἴηση καί ἡ αὐταρέσκεια.

Τίποτε δέν προξενεῖ τήν ἀποστροφή τοῦ Θεοῦ καί τήν τιμωρία τοῦ ἀνθρώπου, ὅσο ὁ γογγυσμός· οὔτε τήν εὐκολία στήν ἁμαρτία, ὅσο ἡ σύγχυση καί ἡ πολυλογία.

Δέν ὐπάρχει ἄλλος συντομότερος δρόμος γιά τήν ἀπόκτηση τῆς ἀρετῆς, ἀπό τή μόνωση καί τή συγκέντρωση τοῦ νοῦ. Οὔτε γιά τήν εὐγνωμοσύνη καί τήν εὐχαριστία, ἀπό τή μελέτη τῶν δωρεῶν τοῦ Θεοῦ καί τῶν δικῶν μας ἁμαρτιῶν. Οὔτε γιά τήν αὔξηση τῶν εὐεργεσιῶν, ἀπό τόν ἔπαινό τους.

Τίποτε ἄλλο δέν προσφέρει τόσο συχνά σωτηρία ἀκούσια, ὅσο οἱ πειρασμοί.

Οὔτε ὑπάρχει πιό σύντομος δρόμος πρός τόν Χριστό, δηλαδή πρός τήν ἀπάθεια καί τή σοφία τοῦ Πνεύματος, ἀπό τό βασιλικό δρόμο, ἐκεῖνον δηλαδή πού σέ ὅλα ἀπέχει ἀπό ὑπερβολές καί ἐλλείψεις.

Οὔτε ἄλλη ἀρετή μπορεῖ νά ἐπιτύχει τό θεῖο θέλημα τόσο, ὅσο ἡ ταπεινοφροσύνη καί ἠ ἐγκατάλειψη κάθε δικοῦ μας νοήματος καί θελήματος.

Οὔτε ὑπάρχει ἄλλος συνεργός σέ κάθε καλό ἔργο, σάν τήν καθαρή προσευχή. 

Οὕτε ἄλλο ἐμπόδιο γιά ἀπόκτηση τῶν ἀρετῶν, σάν τόν περισπασμό καί τό μετεωρισμό τῆς διάνοιας, ἔστω κι ἄν εἶναι σέ πολύ μικρό βαθμό.

Ὅσιος Πέτρος ὁ Δαμασκηνός, Βιβλίο Πρῶτο, στή Φιλοκαλία, τόμος Γ΄