Ὁ φίλος πού μᾶς στηρίζει; Ὁ φίλος πού τόν στηρίζουμε; Ἤ ἡ φιλία;

Ὁ φίλος πού μᾶς στηρίζει; Ὁ φίλος πού τόν στηρίζουμε;

Ἤ ἡ φιλία;

ΚΑΙΟΜΕΝΗ ΒΑΤΟΣ

Ἡ λέξη "φίλος" προέρχεται ἀπό τό ἀρχαιοελληνικό ρῆμα "φιλέω-φιλῶ" πού σημαίνει "ἀγαπῶ".

Δέν ὑπάρχει φιλία χωρίς ἀγάπη, ὅπως δέν ὐπάρχει ἡμέρα χωρίς φῶς.

Ἡ φιλία εἶναι μία ἀγκαλιά μέ δύο χέρια. Μέ τό ἕνα ἀγαπᾶ τόν Θεό καί μέ τό ἄλλο τόν ἄνθρωπο κι ὅλη τήν κτίση.

Καί ἡ ἀγάπη εἶναι μία ἀγκαλιά μέ δύο χέρια. Μέ τό ἕνα φιλιώνει μέ τόν Θεό καί μέ τό ἄλλο φιλιώνει μέ τόν ἄνθρωπο καί μέ ὅλη τήν κτίση.

Ἡ φιλία καί ἡ ἀγάπη εἶναι τόσο μαζί, τόσο ἑνωμένες, τόσο ἀχώριστες, πού ἄν ἦταν λουλούδι δέν θά ξεχωρίζαμε ποιά εἶναι τό λουλούδι καί ποιά ἡ εὐωδία του.

Μπορεῖς νά εἶσαι φίλος πρός ὅλους, δηλαδή νά τούς ἀγαπᾶς, χωρίς ὅλοι νά εἶναι φίλοι πρός ἐσένα.

Ἡ φιλία-ἡ ἀγάπη στέλνεται ὡς δῶρο ἀνιδιοτελῶς, χωρίς νά εἶναι ἀπαραίτητο ἤ σίγουρο ὅτι λαμβάνεται ἤ τό πῶς λαμβάνεται. Ὅπως ἕνα γράμμα. Ὁ συντάκτης του ἐπιθυμεῖ νά ξεδιπλώσει τίς σκέψεις, τά συναισθήματά του, τήν ψυχή του ὁλάκερη σέ μιά ἐπιστολή καί νά τήν ταχυδρομήσει πρός τόν ἀγαπημένο του παραλήπτη της, χωρίς νά εἶναι βέβαιο ὅτι ὁ παραλήπτης "θά ἀνταποδώσει" στά γραφόμενα ἤ "τό πῶς θά ἀνταποδώσει".

Ἡ φιλία-ἡ ἀγάπη δέν γυρεύει αὐτήν τήν ἀνταπόδοση, οὔτε ταράσσεται ἀπό τήν ὅποια ἀνταπόδοση.

Μένει ἀκέραιος βράχος καί στή νηνεμία καί στά ἀφρισμένα κύματα. Ἀκόμη ἀκόμη δέν βιάζει οὔτε τήν ποθεινή ἀποστολή της, ὅταν ὁ κάθε παραλήπτης της δέν τήν ἀποδέχεται καί τήν ἀποκρούει ἤ τήν ἀπαγορεύει.

Ἐν ὀλίγοις, μποροῦμε νά εἴμαστε ὁ φίλος πού στηρίζει ὅποιον ἔχει ἀνάγκη καί δέχεται τό στήριγμα. Μόνο πού σ' αὐτήν τήν περίπτωση: ἐσύ μέν εἶσαι φίλος, ἀλλά δέν ὑπάρχει φιλία...

Μπορεῖ κάποιος νά εἶναι φίλος πρός ἐσένα, δηλαδή νά σέ ἀγαπᾶ, χωρίς ἐσύ νά εἶσαι φίλος πρός αὐτόν. Ἡ ἀγάπη λαμβάνεται, χωρίς νά ἐκτιμηθοῦν ὁ κόπος καί οἰ περιπέτειες τοῦ ἀποστολέα, ὅπως συμβαίνει μέ ἕνα γράμμα. Ὡς παραλήπτης, ξεκούραστα ἀνοίγεις καί διαβάζεις στήν ἐπιστολή τίς σκέψεις, τά συναισθήματα καί τήν ψυχή τοῦ ἀποστολέα πού τήν ταχυδρόμησε, χωρίς νά ἐπιθυμεῖς "τήν ἀνταπόκριση" στά γραφόμενά του.

Ἡ φιλία-ἡ ἀγάπη, δέν γυρεύει αὐτήν τήν ἀνταπόκριση. Ὁ παραλήπτης δέν βιάζεται οὐσιαστικά ἀπό τήν φιλία τοῦ ἀποστολέα. Εἶναι ἐλεύθερος νά δέχεται χωρίς νά στέλνει. Νά παίρνει χωρίς νά δίνει. Νά χαίρεται χωρίς νά χαροποιεῖ.

Ἐν ὀλίγοις, ὁ φίλος πού στηρίζεται δέν ὑποχρεοῦται νά ἀγαπήσει. Ἡ ὑποχρέωση ἐξάλλου, εἶναι ἔνα μαστίγιο πού κάνει τήν ἀγάπη θύμα τυρρανίας καί τήν καταδικάζει στήν ἀνυπαρξία, τήν ἀναιρεῖ, τήν πληγώνει καί τήν σκοτώνει, γιατί τῆς κόβει τό ὀξυγόνο: τήν ἐλευθερία, τό αὐτεξούσιο, τήν ὑπεύθυνη ἤ ἀνεύθυνη ἐπιλογή καί στό καλό καί στό κακό τοῦ καθενός!

Ἔτσι, καί σέ αὐτήν τήν περίπτωση: αὐτήν τήν φορά ὁ ἄλλος εἶναι ὁ φίλος μέν, ἀλλά πάλι δέν ὑπάρχει φιλία...

Καί ἐνῶ στήν ἀγάπη τίποτε δέν ὑπολογίζεται μέ τό συμφέρον, ἡ φιλία-σχῆμα ὀξύμωρον-εἶναι μία ζυγαριά πού γιά νά ὑπολογίσει, λειτουργεῖ μόνο μέ δύο ζύγια. Θέλει καί αὐτόν πού στηρίζει καί αὐτόν πού στηρίζεται καί μέ τούς ρόλους τους ἐναλλασσόμενους. Γιά νά ὑπάρχει, γιά νά μάθει τήν ἰσορροπία, γιά νά λειτουργεῖ σωστά. Ἡ φιλία πότε θά βαραίνει στόν ἕναν, πότε θά βαραίνει στόν ἄλλον καί πότε θά ὑπάρχει ἀπόλυτη ἰσορροπία κι ἁρμονία ἀνάμεσα στούς δύο. Εἴτε ἔτσι, εἴτε ἀλλοιῶς, εἴτε ἀλλοιώτικα, ἡ φιλία θέλει δύο πλευρές. 

Μπορεῖ νά εἶσαι φίλος πρός ὅλους, χωρίς νά ἔχεις πολλές πολλές φιλίες.

Μπορεῖ νά ἔχεις πολλές φιλίες καί νά μήν ἔχεις πραγματικούς φίλους.

Πολλές φορές ὁ "φίλος" καί ἡ "φιλία" δέν ἔχουν ἀκόμη συναπαντηθεῖ στό ἴδιο μονοπάτι, ἀπέχουν μακράν σέ ἀντίθετα σημεῖα τοῦ ὀρίζοντα.

Καλό εἶναι νά εἶσαι ὁ φιλούμενος πού στηρίζεται, ἀλλά πρόσεξε μήν γίνεις ὁ προδότης τῆς φιλίας του. 

Καλύτερα νά εἶσαι ὀ φίλος πού στηρίζει, ἀκόμη κι ἄν μένεις ἐξόριστος ἀπό τήν "σιωπή" τοῦ ἄλλου, ὅταν συμβαίνει.

Τό τέλειο ὅμως, εἶναι αὐτοί οἱ δύο-φίλος καί φιλούμενος-νά ἀποτελοῦν τά ζύγια μιᾶς κοινῆς ζυγαριᾶς, γιατί τότε ὑπάρχει καί ἡ φιλία.

Ἡ φιλία, λένε, πώς εἶναι σπάνιο ἰδανικό, δυσεύρετο, ἀνεκτίμητο καί στήν δημιουργία του καί στήν διαφύλαξή του.

Καί θά παραμένει ἔτσι δύσκολο, γιατί δέν ξέρουμε νά ἀγαπᾶμε. Πικρή ἡ ἀλήθεια.

Ὅσο δέν ξέρουμε καί δέν θέλουμε νά ἀγαπᾶμε, θά εἴμαστε μόνοι στόν ζυγό, χωρίς συνοδοιπόρο ἀληθινό καί ἀκριβό. Θά ἔχουμε "φίλους" χωρίς φιλία! Θά ἔχουμε "φιλίες" χωρίς φίλους!

...Τουλάχιστον, ἄς εἴμαστε ὁ φίλος πού στηρίζει. Τό μή χεῖρον βέλτιστον.

ΚΑΙΟΜΕΝΗ ΒΑΤΟΣ