Η ΔΙΚΑΙΑ ΔΕΒΒΩΡΑ,
B. Χαραλάμπους, Θεολόγου
«Άνδρες δυνατοί εξέλιπον, έως ου ανέστη Δεββώρα, έως ου ανέστη μήτηρ εν Ισραήλ» (Κρ.5,7)
Του Β. Χαραλάμπους, θεολόγου
_____________________
Την
Κυριακή προ της Χριστού Γεννήσεως, την Κυριακή των Προπατόρων, η
Ορθόδοξη Εκκλησία, «Μνήμην άγει πάντων των απ’ αιώνος Θεώ
ευαρεστησάντων», «από Αδάμ άχρι και Ιωσήφ του μνήστορος της Υπεραγίας
Θεοτόκου». Εις τον Εσπερινό αναγινώσκομε, μετά την ανάγνωση του
Αναγνώσματος από το Δευτερονόμιον (Κεφ. 1, 8-11, 15-17) «Μνήμη της
Δικαίας Δεββώρας της κρινάσης τον Ισραήλ» και εις τους στίχους «Υπέρ
γυναίκας η Δεββώρα την φρένα, βάθει φρενός κρινούσα λαόν Κυρίου».
Όντως
η προφήτις Δεββώρα «βάθει φρενός», έκρινεν τον λαόν Ισραήλ αλλά και
«βάθει πίστεως». Η βαθειά πίστη της προφήτιδος, η οποία τόσον
ευαρέστησε τον Θεό, είναι παραδειγματική και στους δύσκολους καιρούς
μας. Για την Δικαία Δεββώρα ο Θεός όντως «προπορεύετο προ
προσώπου» (Δευτ.9,3) αυτής, και ότι «Κύριος ο Θεός ήταν ο επισυνάγων τον
λαόν Ισραήλ» (Ησ.52,12). Η χαρακτηριστική ρήση του Γέροντος Επιφανίου
Θεοδωρόπουλου για την απόλυτη εμπιστοσύνη στη θεία Πρόνοια, είναι
ταιριαστή θα λέγαμε, στη στάση ζωής της Δικαίας Δεββώρας, «Προχωράτε στο
έργο σας και ο Θεός θα σας ανοίγει δρόμους. Μην ανησυχείτε καθόλου.
Θα δείτε το χέρι του Κυρίου να παραμερίζει εμπόδια και να ανοίγει
δρόμους και λεωφόρους».
Ο
Απόστολος Παύλος το Σάββατο εκείνο στη συναγωγή, στην Αντιόχεια της
Πισιδίας, όταν οι αρχισυνάγωγοι ζήτησαν «λόγον παρακκλήσεως προς τον
λαόν» (Πραξ. 13,15), μεταξύ άλλων αναφέρθηκε και στους Κριτές με τα εξής
λόγια «…έδωκε κριτάς έως Σαμουήλ του προφήτου» (Πραξ. 13,15). Επίσης το
βιβλίον των Κριτών (Κρ. 2,16) αναφέρει, «και ήγειρεν Κύριος Κριτάς, και
έσωσεν αυτούς Κύριος εκ χειρός των προνομευόντων αυτούς».
Ανάμεσα
στους Κριτές της Παλαιάς Διαθήκης, συγκαταλέγεται και μία γυναίκα η
προφήτις και κριτής Δεββώρα. Όταν ο Κριτής Αώδ απέθανεν, «άνδρες
δυνατοί εξέλιπον, έως ου ανέστη Δεββώρα, έως ου ανέστη μήτηρ εν
Ισραήλ» (Κρ.5,7). Είναι χαρακτηριστική η έκφραση τούτη «έως ου ανέστη
μήτηρ εν Ισραήλ», η οποία φανερώνει τη μεγάλη μορφή της Δεββώρας. Ο
χαρακτηρισμός «μήτηρ» καταδεικνύει την αγάπη της προφήτιδος στον λαό του
Ισραήλ καθώς επίσης και το πώς έκρινε τους υιούς Ισραήλ. Αληθώς, ως
μητέρα έκρινε τον λαόν Ισραήλ. Δεν ενεργούσε απλά σαν ένα διοικητικό
όργανο, αλλά υπήρξε πραγματική μητέρα γι’ αυτούς. Όντως, είναι φοβερός ο
λόγος «μήτηρ εν Ισραήλ», με ότι αυτό συνεπάγεται. Και η Δικαία
Δεββώρα, η του Λαφιδώθ σύζυγος, εκαθόταν κάτω από ένα φοίνικα, μεταξύ
των πόλεων Ραμά και Βαιθήλ στο όρος Εφραίμ «διακούουσα αναμέσον των υιών
Ισραήλ και κρίνουσα δικαίως»(1).
Στις
μέρες μας, όπου «η λογική εκλόνισεν την πίστη», κατά τον Άγιο Παΐσιο,
χρειάζονται τέτοια παραδείγματα βαθειάς πίστης. Χωρίς αυτήν την πίστη
είναι αδύνατο να ευαρεστήσει κάποιος τον Θεό, αναφέρει ο Απόστολος
Παύλος και ο Αββάς Ισαάκ ο Σύρος διδάσκει «Την πίστιν και την
ταπείνωσιν κράτησον εν εαυτώ, ότι εν αυταίς ευρίσκεις το έλεος και την
βοήθειαν και λόγους εν καρδία εκ του Θεού λαλουμένους… »(2)
Υπόδειγμα πίστεως είναι η Δικαία Δεββώρα. Για τούτο «κατά πίστιν
δικαιοσύνης γέγονε κληρονόμος» (Εβρ.11,7). Με την πίστη της αυτή πέτυχε
να πραγματοποιηθούν οι υποσχέσεις του Θεού και να αναδειχθεί κραταιός
και δυνατός ο Ισραήλ στον πόλεμο τρέποντας σε φυγή τα πολυάριθμα
στρατεύματα των Χαναναίων.
Σε
όσους με πίστη ακλόνητη προσέρχονται στον Θεό και σε όσους τον
εκζητούν, πολυπλασίως ανταποδίδει ο Δωρεοδότης Κύριος. Αυτή η
εμπιστοσύνη στο Θεό, η απόλυτη αυτή εμπιστοσύνη στον Θεόν, «έχει μητέρα
την πίστιν» και «είναι μια συνεχής μυστική προσευχή», «που φέρνει
αθόρυβα τις δυνάμεις του Θεού, εκεί όπου χρειάζονται και την ώρα που
χρειάζονται» δίδασκε Άγιος Παΐσιος. Αυτήν την πίστη είχεν η Δεββώρα,
«δι’ ης εμαρτυρήθη είναι δικαία»(3)και δι’ αυτής της πίστεως, ως δικαία εγκωμιάζεται.
1«και
ενετειλάμην τοις κριταίς ημών εν τω καιρώ εκαίνω λέγων˙διακούετε
αναμέσον των αδελφών ημών και κρίνατε δικαίως…» Δευτ.1,16
2Αββά Ισαάκ του Σύρου, Λόγος ΙΘ΄ (Περί πίστεως και ταπεινοφροσύνης)
3«δι ης εμαρτυρήθη είναι δίκαιος» Εβρ. 11,4