Η ΜΟΝΟΜΕΡΗΣ ΧΡΗΣΗ
ΤΩΝ ΠΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΚΦΡΑΣΕΩΝ
ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΜΑΡΚΟΥ ΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΚΟΥ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΑΠΑ ΕΥΓΕΝΙΟ Δ΄,
B. Xαραλάμπους, Θεολόγου,
(Σχολιασμός σε σχετικό σημείο
από τη Δήλωση του Μητροπολίτη Ταμασού)
Του Β. Χαραλάμπους, θεολόγου
_____________________
Στη
Δήλωση του Μητροπολίτη Ταμασού για την σύγκληση και τις αποφάσεις της
Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας, που δημοσιεύτηκε στο
Πρακτορείο Εκκλησιαστικών Ειδήσεων romfea.gr.,
μεταξύ άλλων γίνεται αναφορά στην Επιστολή του Αγίου Μάρκου του
Ευγενικού προς τον Πάπα Ευγένιο τον Δ΄, και συγκεκριμένα στο εξής σημείο
: «…σήμερον τα του Δεσποτικού Σώματος (δηλ. της Εκκλησίας) μέλη πολλοίς
πρότερον χρόνοις διεσπαρμένα τε και ερρηγμένα προς την ένωσιν αλλήλων
επείγεται. Ου γαρ ανέχεται η Κεφαλή πάντων, Χριστός ο Θεός, εφιστάναι
διηρημένον τω Σώματι…».
Αυτή
την προσφώνηση αβρότητας συμπεριέλαβε ο Σεβασμιότατος στα επιχειρήματά
του, για να στηρίξει την ονομασία ‘’εκκλησίες’’ για τις αιρετικές ομάδες
ή κοινότητες στο συνοδικό κείμενο. Αυτή η έκφραση αβρότητας περιέκρυβε
και το μεγάλο πόθο του Αγίου για επιστροφή των Παπικών στην Εκκλησία,
κατά τη Σύνοδο Φερράρας Φλωρεντίας, που τελικά δεν επιτεύχθηκε λόγω της
αιρετικής εμμονής των Παπικών.
Αυτή
ή προσφώνηση αβρότητας, είναι που χαρακτηρίζει τη στάση του Αγίου
Μάρκου του Ευγενικού απέναντι στους αιρετικούς Παπικούς; Αυτή είναι η
ουσία της ομολογιακής στάσης του Αγίου Μάρκου του Ευγενικού κατά τη
Σύνοδο Φερράρας Φλωρεντίας, που έσωσε την Εκκλησία από τη Παπική λύμη;
Αυτό αποτελεί στρέβλωση της καθόλου ομολογιακής στάσης του Αγίου Μάρκου
του Ευγενικού.
Γιατί
δεν έγινε αναφορά στην ουσία της στάσης της Εκκλησίας μας απέναντι
στον Παπισμό, που εκφράζεται με την ομολογιακή αναφορά του Αγίου Μάρκου
του Ευγενικού, που λέγει ότι «ως αιρετικούς αυτούς απεστράφημεν και
δια τούτο αυτών εχωρίσθημεν» και «αιρετικοί εισίν άρα και ως αιρετικούς
αυτούς απεκόψαμεν»;
Ούτε
γίνεται αναφορά στην Ορθόδοξη προϋπόθεση για τη Σύνοδο Φερράρας
Φλωρεντίας του Αγίου Μάρκου του Ευγενικού ότι «πρώτον αναγνωσθήτωσαν οι
όροι των Αγίων εκείνων Πατέρων ίνα δείξωμεν εαυτούς συμφωνούντας και
επομένους εκείνοις» (ΜΑΝSΙ 31 Α,Γ 511Ε -513Α), καθώς και στο κριτήριον της συνοδικής συνέχειας ότι «ούτω γαρ έσται και η σύνοδος αύτη ταις προηγουμέναις ακόλουθος».
Η ομολογιακή αυτή στάση του Αγίου Μάρκου του Ευγενικού έσωσε την Εκκλησία από τον Παπισμό. Ο π. Alexander Shcmemann
αναφέρει χαρακτηριστικά ότι «η βάσις της θεολογίας του Αγίου Μάρκου,
της ακάμπτου στάσεώς του εν τη Ορθοδοξία, όπως ηννόει τούτην ο Άγιος
Μάρκος ήταν η θεολογία του Παλαμισμού». Το περί «ακάμπτου στάσεώς του
εν τη Ορθοδοξία» ερμηνεύει επακριβώς τη στάση του Αγίου Μάρκου του
Ευγενικού και όχι η αγγίστρωση σε μια προλογική αναφορά, οποία αποτελεί
ξεκάθαρο δείγμα προσφώνησης αβρότητας.
*(π. Alexander Shcmemann ‘’ Άγιος Μάρκος ο Ευγενικός’’ , μετ. Β. Ιωαννίδου – Περιοδικό ‘’Γρηγόριος Παλαμάς’’ τεύχ. 395-6)