ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ ΦΙΛΑΥΤΙΑΣ
γαστριμαργία, φιλαργυρία, κενοδοξία
ΦΙΛΟΚΑΛΙΑ
33ο μέρος (Η κενοδοξία φεύγει με ταπείνωση, αυτομεμψία, δάκρυα-Οσίου Νικήτα του Στηθάτου)
ΦΙΛΟΚΑΛΙΑ, ΤΟΜΟΣ Δ', Όσιος Νικήτας ο Στηθάτος, σελ. 73, 74
Το
πάθος της κενοδοξίας είναι ένα δόκανο με τρία κεντριά, της κενοδοξίας, της
οιήσεως και της υπερηφάνειας, το οποία πυρώνουν και σφυρηλατούν οι
δαίμονες. Εκείνοι όμως που σαν πουλιά φωλιάζουν κάτω από τη σκέπη του Θεού του
ουρανού, το αντιλαμβάνονται εύκολα και συντρίβουν τα κεντριά του, καθώς πετούν
πάνω απ’αυτά με την ταπεινοφροσύνη και αναπαύονται στο δένδρο της ζωής.
Όταν
ο ακάθαρτος αυτός και πολυμήχανος δαίμονας της κενοδοξίας σου επιτίθεται καθώς
προκόβεις στην αρετή και σου προλέγει με μάταιους λογισμούς την άνοδο σου σε
ηγουμενικό ή επισκοπικό θρόνο, φέρνοντας στο νου σου και επαινώντας την εργασία
σου, ότι είναι δηλαδή ανώτερη από των άλλων, και ακόμη σου υποβάλλει ότι είσαι
ικανός και ψυχές να οδηγείς, τότε πιάσε αυτόν τον δαίμονα νοερά και μην τον
αφήσεις να δραπετεύσει, αν βέβαια έχεις λάβει δύναμη από ψηλά να το κάνεις
αυτό, κι αφού τον πάρεις μαζί σου, πήγαινε με τη διάνοια σε κάτι φαύλο που κάποτε
έκανες και πες του: ¨Αυτοί που κάνουν τέτοια πράγματα είναι άξιοι να ανεβούν σε
τέτοιο ύψος αρχής και σου φαίνονται ικανοί να οδηγούν ψυχές και σωσμένες να τις
προσφέρουν στο Χριστό; Πες μου εσύ, γιατί εγώ σιωπώ¨. Μην έχοντας λοιπόν τι να σου
αποκριθεί, θα φύγει από την ντροπή σαν καπνός, και δε θα σε ξαναενοχλήσει πια με
δύναμη. Άν πάλι δε βρίσκεις να έχεις κάνει ή να έχεις πει τίποτα φαύλο στην
υπερκόσμια ζωή σου, τουλάχιστον αντιπαράβαλε τον εαυτό σου με τις εντολές και τα
πάθη του Κυρίου. Και θα βρείς τότε ότι υστερείς τόσο από την τελειότητα, όσο μια
κολυμβήθρα νερό από τη θάλασσα. Γιατί η δικαιοσύνη των ανθρώπων υστερεί τόσο
πολύ από τη δικαιοσύνη του Θεού, όσο μικρότερη είναι η γη από τον ουρανό και το
κουνούπι από το λιοντάρι.
Όποιος είναι αλαζονικός και εξαπατάται από τη μεγάλη ιδέα για τον εαυτό
του, δε θα αποκτήσει ποτέ τη χάρη της ταπεινώσεως μέσα στο φως της κατανύξεως, με
την οποία χορηγείται φως σοφίας Θεού σ’ εκείνους που έχουν συντριβή στην
καρδιά, σύμφωνα με το λόγο της Γραφής: ¨Μέσα στο δικό Σου φως θα δούμε
φώς¨. Αντίθετα, θα τον σκεπάσει η νύχτα των παθών όπου περιφέρονται όλα τα θηρία
του δάσους της ανθρώπινης φύσεως και τα λιονταρόπουλα της οιήσεως, δηλαδή οι
δαίμονες της κενοδοξίας και της πορνείας, που ουρλιάζουν και ζητούν ποιον να
καταπιούν και να τον ρίξουν στην κοιλιά της απογνώσεως.
Για
εκείνον που ζει όπως αρέσει στους ανθρώπους και κινείται από το πνεύμα της
οιήσεως, ο βίος και η παρούσα ζωή γίνεται θάλασσα κακών, η οποία κατακλύζει τη
νοερή ψυχή του με την αλμύρα των ηδονών, και με τα άγρια κύματα των παθών
καταχτυπά τα τρία μέρη της ψυχής του καθώς εξαγριώνεται από τα πνεύματα της
πονηρίας. Αυτός αντιμετωπίζει φοβερή αμηχανία και μεγάλη αθυμία όταν το πλοίο
του και το πηδάλιο της ψυχής συντρίβονται από τις ηδονές της σάρκας και ο
κυβερνήτης νούς σκεπάζεται κάτω από το βυθό της αμαρτίας και το νοητό
θάνατο, μέχρις ότου η θάλασσα των κακών καταπραύνει τα κύματα της και γίνει
άβυσσος ταπεινώσεως και γαλήνη και η αλμύρα των ηδονών μεταστρέψει τα ρεύματα
σε πηγές δακρύων και μεταβληθεί σε ηδονή φωτεινής κατανύξεως.
(συνέχεια...)
Διαβάστε τά προηγούμενα μέρη ἐδῶ:
1ο μέρος: (Γενικά-Μοναχός Εὐάγριος)
,
2ο μέρος: (Ρητά-Ἁγίου
Μάρκου τοῦ Ἀσκητοῦ)
,
3ο μέρος: (Γαστριμαργία-Ἁγίου
Νείλου) ,
5ο μέρος: (Νά μένουμε στα όρια της ανάγκης-Αγίου Νείλου)
,
9ο μέρος: (Η
κενοδοξία προσβάλλει και εξ αριστερών και εκ δεξιών τον αγωνιστή-Αγίου
Κασσιανού του Ρωμαίου) ,
16ο μέρος: (Η κενοδοξία καταστρέφει τις αρετές και κλέβει την δόξα του Θεού-Αγίου
Μαξίμου του Ομολογητού) ,
17ο μέρος: (Η πτώση καταστρέφει τις τέσσερις αρετές που κυβερνούν την ψυχή-Οσίου
Φιλοθέου Σιναΐτη) ,
20ο μέρος: (Οι αρετές είναι αλληλένδετες μεταξύ τους, το ίδιο και οι
κακίες-Αγίου Μακαρίου του Αιγυπτίου) ,
21o μέρος: (Η εγκράτεια στην τροφή δυναμώνει τον ηγεμονικό νου σε κάθε κακό-Οσίου
Φιλοθέου Σιναΐτη) ,
26ο μέρος: (Με την άσκηση, την πίστη, τα δάκρυα και την ταπείνωση νικάμε τα
πάθη-Οσίου Νικήτα του Στηθάτου) ,
27ο μέρος: (Η εγκράτεια και η ακτημοσύνη φυλάττουν την καθαρότητα της καρδίας-Αγίου
Γρηγορίου του Σιναΐτου) ,
28ο μέρος: (Η εγκράτεια της κοιλίας και η μνήμη θανάτου φέρνουν πνευματική
απόλαυση-Αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου) ,
30ο μέρος: (Η τον χρυσό ή τον Χριστό-Οσίου Νικήτα Στηθάτου) ,