ΤΑ ΔΑΚΡΥΑ (Φιλοκαλικές σελίδες 4) Ἀνθολόγιο ἀποσπασμάτων ἐκ τοῦ βιβλίου Ἀρχιμ. Ἰωαννίκιου (Ἡγουμένου Ἱεροῦ Ἡσυχαστηρίου Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος Σοχοῦ Θεσσαλονίκης) "Δάκρυα καί κατάνυξις" (8ο)

ΤΑ ΔΑΚΡΥΑ (Φιλοκαλικές σελίδες 4)

Ἀνθολόγιο ἀποσπασμάτων ἐκ τοῦ βιβλίου

Ἀρχιμ. Ἰωαννίκιου
(Ἡγουμένου Ἱεροῦ Ἡσυχαστηρίου
 Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος Σοχοῦ Θεσσαλονίκης)
"Δάκρυα καί κατάνυξις" (8ο)

 

Διαβάστε ὅλα τά ἀποσπάσματα ἐδῶ:

"Ἡ ἀναγκαιότης τῶν δακρύων" (1ο)
"Τό δεύτερο βάπτισμα¨ (2ο)
"Προσευχή καί δάκρυα" (3ο)
"Δάκρυα μετανοίας" (4ο)
"Ἡ ἐγκυμοσύνη καί ὁ τοκετός τῆς ψυχῆς" (5ο)   
"Ἄκαρπα καί ἁμαρτωλά δάκρυα" (6ο)
"Πολυτίμητο μύρο" (7ο)
"Δάκρυα καί κατάνυξις" (8ο)
"Δάκρυα χαροποιά" (9ο)
"Τοῦ Ὁσίου Ἐφραίμ τοῦ Σύρου" (10ο)

"Τοῦ ἰδίου (Ὁσίου Ἐφραίμ τοῦ Σύρου) (11ο)  

Ὑπάρχουν κάποια ὅρια συμπτώσεως μεταξύ κατανύξεως καί δακρύων, ἀλλά καί μία ἀπόστασις. "Τό μέν δάκρυο-γράφει ὁ ἅγιος Νικήτας Στηθάτος (Φιλοκαλία τ. Γ΄ 289 οα΄)-ἔρχεται ἀπό τήν μεταμέλεια τῶν τρόπων τῆς ζωῆς μας καί ἀπό τήν μνήμη τῶν παλαιῶν πτώσεων τῆς ψυχῆς. Ἐνῶ ἡ κατάνυξις κατέρχεται ἄνωθεν ἀπό τήν θεία δροσιά τοῦ Πνεύματος πάνω στήν ψυχή μέ σκοπό τήν παρηγοριά καί τήν ἀναψυχή της".

Ὡστόσο οἱ ἅγιοι Πατέρες διακρίνουν καί τά δάκρυα τῆς μετανοίας καί μεταμελείας γιά τό παρελθόν, ἀλλά καί τά δάκρυα τῆς κατανύξεως πού χαρακτηρίζονται σάν δῶρα θεϊκά, σάν θεία τοῦ Παρακλήτου βροχή στήν κατάξερη ἀπό τούς πειρασμούς ἤ τίς πολυποίκιλες δοκιμασίες ψυχή.

Μεσα στήν πραγματική κατάνυξι γεύεται ἡ ψυχή τήν εὐλογημένη καί ἁγιασμένη αἴσθησι τῆς ταπεινοφροσύνης καί χαίρεται καί ἀγάλλεται στό ἀπρόσιτο φῶς τοῦ Θεοῦ καί φωνάζει δαβιτικῶς μέ χαρά: "Διήλθομεν διά πυρός κάι ὕδατος καί ἐξήγαγες ἡμᾶς εἰς ἀναψυχήν" (Ψαλμ. 65, 12).

Ἡ ταπείνωσις εἶναι καί προϋπόθεσις καί καρπός τῆς κατανύξεως. Προηγεῖται καί ἕπεται.

Εἶναι ἀδύνατον νά ἀνοίξη κανείς τήν πηγή τῶν δακρύων χωρίς βαθυτάτη ταπείνωσι. Οὔτε πάλι νά εἶναι ταπεινόφρων χωρίς τήν κατάνυξι, πού γίνεται ἀπό τήν ἐπιδημία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Διότι τήν κατάνυξι γεννᾶ ἡ ταπεινοφροσύνη καί τήν ταπεινοφροσύνη ἡ κατάνυξις διά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Εἶναι μεταξύ των ἑνωμένες σάν μέ μία ἁλυσίδα καί συνδέονται μέ μία χάρι καί ἔχουν ἄρρητο τόν σύνδεσμο τοῦ Πνεύματος (Φιλοκαλία τ. Γ΄ 309 μστ΄).

Ἡ κατάνυξις εἶναι ἐπίσης συνδεδεμένη μέ τό πένθος γιά τίς ἁμαρτίες μας. Τό "χαροποιόν πένθος", καθώς λέγεται, καί τά δάκρυα, πού ἀναβλύζουν μέ πολύ πόνο, ἔρχονται συνήθως μετά ἀπό ἀγῶνα νηστείας, ἀγρυπνίας καί προσευχῆς. Σάν βραβεῖο, σάν ἔπαθλο, σάν στεφάνι, σάν παρηγοριά, σάν χάρισμα. Δέν θά ἀποκτήσῃ κανείς πραγματικά δάκρυα κατανύξεως ἐφ' ὅσον αἰχμαλωτίζεται ἀπό τήν ραθυμία καί ἐμπλέκεται στά ἀγκάθια τῶν βιοτικῶν μεριμνῶν.

 

Ἐκδόσεις: Ἱεροῦ Ἡσυχαστηρίου ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΑ ΚΟΥΦΑΛΙΑ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ

Ἀπό: Ἱστολόγιο ΚΑΙΟΜΕΝΗ ΒΑΤΟΣ