Ψυχικές καί σωματικές ἡδονές Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός

Ψυχικές καί σωματικές ἡδονές

Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός

 

Ἀπό τίς ἡδονές, ἄλλες εἶναι ψυχικές καί ἄλλες σωματικές. 

Καί ψυχικές εἶναι ὅσες ἀνήκουν στήν ψυχή μόνη καθεαυτή, ὅπως οἱ ἡδονές ποῦ σχετίζονται μέ τίς γνώσεις καί τή θεωρία. 

Καί σωματικές εἶναι ὅσες γίνονται μέ τήν κοινωνία τῆς ψυχῆς καί τοῦ σώματος καί γι' αὐτό καλοῦνται σωματικές, ὅπως οἱ ἡδονές που σχετίζονται μέ τίς τροφές, τίς σαρκικές ἀπολαύσεις καί τά παρόμοια. Ἀλλά μόνου τοῦ σώματος δέν θα μποροῦσε κανείς νά βρεῖ ἡδονές.

Ἐξάλλου ἀπό τίς ἡδονές ἄλλες εἶναι ἀληθινές καί ἄλλες ψεύτικες, ἄλλες μόνο διανοητικές κατά τήν ἐπιστήμη καί τή θεωρία καί ἄλλες σωματικές κατά τήν αἴσθηση. 

Καί ἀπό τίς σωματικές ἡδονές:

• ἄλλες εἶναι φυσικές καί συνάμα ἀναγκαῖες, χωρίς τίς ὁποῖες εἶναι ἀδύνατη ἡ ζωή, ὅπως εἶναι οἱ τροφές, πού ἀναπληρώνουν τή φθορά, καί τά ἀπαραίτητα ροῦχα, 
• ἄλλες πάλι εἶναι φυσικές, ὄχι ὅμως ἀναγκαῖες, ὅπως εἶναι οἱ κατά φύση καί κατά νόμο γενετήσιες σχέσεις (γιατί αὐτές συντελοῦν στή διαιώνιση τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, ἀλλά εἶναι δυνατό νά ζεῖ κανείς παρθενικά καί χωρίς αὐτές),
•  καί ἄλλες οὔτε ἀναγκαῖες, οὔτε φυσικές, ὅπως ἡ μέθη καί ἡ λαγνεία καί ἡ ἀφθονία ἀγαθῶν πού ξεπερνοῦν τίς ἀνάγκες· γιατί αὐτές δέν συντελοῦν οὔτε στή διατήρηση τῆς ζωῆς, οὔτε στή διαδοχή τοῦ γένους, ἀλλά προξενοῦν ζημιές.

Αὐτός λοιπόν πού ζεῖ σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, πρέπει νά  ἐπιδιώκει τίς ἀναγκαῖες καί συνάμα τίς φυσικές ἡδονές, νά βάζει σέ δεύτερη μοίρα τίς φυσικές καί ὄχι ἀναγκαῖες, γινόμενες στόν καιρό καί μέ τόν τρόπο καί τό μέτρο ποῦ ἁρμόζουν, ἐνῶ τίς ἄλλες εἶναι ἀνάγκη ὁπωσδήποτε νά τίς ἀποφεύγει.

Ὡς καλές ἡδονές πρέπει νά θεωροῦνται αὐτές πού δέν εἶναι ἀνακατωμένες μέ λύπη, οὔτε προξενοῦν μεταμέλεια, οὔτε γεννοῦν ἄλλη βλάβη, οὔτε ξεπερνοῦν τό μέτρο, οὔτε μᾶς ἀποσποῦν γιά πολύ καιρό ἀπό τά σπουδαῖα ἔργα ἤ μᾶς ὑπολουλώνουν.

"Περί ἡδονῶν",

Ἔκδοσις ἀκριβῆς τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως

Ἁγίου Ἰωάννη τοῦ Δαμασκηνοῦ,

Ἐκδόσεις Π. Πουρναρᾶ, σελ. 157
Γιά τό διαδίκτυο, πληκτρολόγηση-διάθεση:
ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΝ ΚΑΙΟΜΕΝΗ ΒΑΤΟΣ http://kaiomenivatos.blogspot.com/