"ΥΙΕ ΜΟΥ ΔΟΣ ΜΟΙ ΣΗΝ ΚΑΡΔΙΑΝ..."
15. Ὁ κίνδυνος τῆς πλάνης
(Ψυχωφελῆ ἀποσπάσματα ἐκ τοῦ βιβλίου)
Ἁγίου Ἰγνατίου Μπριαντσιανίνωφ
Διαβάστε τό:
Δίνω στούς πατέρες καί ἀδελφούς τήν ταπεινή μου συβμουλή, ἱκετεύοντάς τους νά μή τήν ἀπορρίψουν. Μή βιάζετε τόν ἑαυτό σας πρόωρα γιά ν' ἀνακαλύψετε μέσα σας τήν ἐνέργεια τῆς ἐγκάρδιας προσευχῆς. Χρειάζεται πάρα πολύ συνετή προσοχή, ἰδιαίτερα στήν ἐποχή μας, στήν ὁποία εἶναι σχεδόν ἀδύνατο νά βρεῖ κανείς πνευματοφόρο ὁδηγό σ' αὐτά τά ζητήματα, στήν ὁποία ὁ ἀσκητής πρέπει μόνος του ν' ἀνοίξει τό δρόμο του, ψηλαφώντας κάτω ἀπό τήν καθοδήγηση τῶν Ἀγίων Πατέρων, πρός τό ταμεῖο τῆς πνευματιῆς γνώσης καί στήν ὁποία ἐπίσης πρέπει ψηλαφώντας νά διαλέξει γιά τόν ἑαυτό του ὅ,τι εἶναι ταιριαστό γιά τίς ἀνάγκες του.
Ἐνῶ θά ζεῖτε σύμφωνα μέ τίς ἐντολές τοῦ Εὐαγγελίου, ἀσκεῖσθε μέ προσοχή στήν προσευχή τοῦ Ἰησοῦ, σύμφωνα μέ τόν τρόπο τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τῆς Κλίμακος, συνδυάζοντας τήν προσευχή μέ θρῆνο, ἔχοντας σάν ἀρχή καί σάν τέλος τῆς προσευχῆς τή μετάνοια.
Στήν ὥρα της πού εἶναι γνωστή τόν Θεό, θά φανερωθεῖ ἀπό μόνη της ἡ ἐνέργεια τῆς ἐγκάρδιας προσευχῆς. Τέτοια ἐνέργεια, πού φανερώνεται μέ τό ἄγγιγμα τοῦ δακτύλου τοῦ Θεοῦ, εἶναι πιό λαμπρή κι ἐξαίσια ἀπό ἐκείνη πού ἀποκτᾶται ὅταν ἔντοα βιάζουμε τόν ἑαυτό μας μέσῳ ὑλικῶν βοηθημάτων. Εἶναι πιό λαμπρή καί πιό ἐξαίσια ἀπό πολλές ἀπόψεις. Εἶναι πολύ πιό πλατιά καί πολύ πιό ἄφθονη, πολύ πιό πλούσια. Εἶναι ὁλότερα ἀσφαλής ἀπό τήν πλάνη καί ἄλλους κινδύνους.
Ὅποιος τή δέχεται μ' αὐτό τόν τρόπο βλέπει σ' αὐτό πού λαμβάνει μονάχα τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ, μιά δωρεά τοῦ Θεοῦ, ἐνῶ ὅποιος φτάσει κάπου μέ τήν ἔντονη χρήση ὑλικῶν βοηθημάτων, παρ' ὅλο πού βλέπει τή δωρεά τοῦ Θεοῦ, δέν μπορεῖ παρά νά δεῖ σ' αὐτό τό φαινόμενο τή δική του προσπάθεια καί ἐργασία, δέν μπορεῖ παρά νά δεῖ τό δικό του μηχανικό βοήθημα πού χρησιμοποίησε, δέν μπορεῖ παρά νά τοῦ ἀποδώσει ἰδιαίτερη σπουδαιότητα. Αὐτό, στή λεπτή φύση τοῦ πνεύματος, εἶναι μιά ἀτέλεια, ἕνα σημαντικό κώλυμα, ἕνα σημαντικό ἐμπόδιο στήν ἀνάπτηξη ὑψηλοῦ ἐπιπέδου πνευματικῆς ἐμπειρίας. Γιά τήν ἀνάπτυξη ὑψηλοῦ ἐπιπέδου πνευματικῆς ἐμπειρίας δέν ὑπα΄ρχει τέλος οὔτε ὅρια. Μιά ἀσήμαντη, ἀπαρατήρητη ἐλπίδα ἤ ἐμπιστοσύνη σέ κάτι πού εἶναι ἔξω ἀπό τόν Θεό μπορεῖ νά σταματήσει τήν πορεία τῆς προόδου καί τήν ὑψηλή ἐμπειρία, στήν ὁποία ἡ πίστη στόν Θεό εἶναι χειραγωγός, ὁδηγός, πόδια μαζί καί φτερά. "Χριστός δέ τά πάντα τῷ πιστεύοντι γίνεται", εἶπεν ὁ Ἅγιος Μάρκος.
Ἀπό ἐκείνους πού χρησιμοποίησαν ὑλικά βοηθήματα μέ ἰδιαίτερη ἐπιμέλεια, πολύ λίγοι ἔφτασαν στήν ἐπιτυχία, ἀλλά πάρα πολλοί ἀναστάτωσαν κι ἔβλαψαν τόν ἑαυτό τους. Μέ τήν παρουσία ἔμπειρου ὁδηγοῦ ἡ χρήση τῶν ὑλικῶν βοηθημάτων συνεπάγεται μικρό κίνδυνο· ἀλλά μέ τήν καθοδήγηση βιβλίων εἶναι πολύ ἐπικίνδυνο, μιά καί εἶναι τόσο εὔκολο, ἀπό ἄγνοια καί ἀφροσύνη, νά πέσει κανείς στήν πλάνη καί ἄλλη εἴδη πνευματικῆς καί σωματικῆς ἀταξίας. Ἔτσι μερικοί, βλέποντας τίς βλαβερές συνέπειες τῆς ἀδιάκριτης ἐργασίας κι ἔχοντας μοναχά μιάν ἐπιπόλαιη καί συγχυσμένη ἰδέα γιά τήν προσευχή τοῦ Ἰησοῦ καί τά γεγονότα πού τή συνοδεύουν, ἀπέδωσαν αὐτές τίς συνέπειες ὄχι στήν ἄγνοια καί τήν ἀπερισκεψία, ἀλλά στήν ἴδια τήν ἱερότατη προσευχή τοῦ Ἰησοῦ. Μπορεῖ ὁ,τιδήποτε νά εἶναι πιό λυπηρό καί πιό καταστρεπτικό ἀπ' αὐτή τή βλασφημία καί αὐτή τήν πλάνη;
Διδάσκοντας τήν καρδιακή προσευχή, οἱ Ἅγιοι Πατέρες δέν εἶπαν σέ ποιό ἀκριβῶς μέρος τῆς καρδιᾶς πρέπει νά τελεῖται, ἴσως γιατί τήν ἐποχή ἐκείνη δέν ὑπῆρχει ἀνάγκη γιά τέτοια διδασκαλία. Ὁ Ἅγιος Νικηφόρος λέει, σάν γιά κάτι τό πολύ γνωστό, πώς ἡ δύναμη τοῦ λόγου βρίσκεται στό στῆθος καί πώς ὅταν ἡ δύναμη αὐτή ἀφυπνιστεῖ σέ συμμετοχή μέ τήν προσευχή, τότε καί ἡ καρδιά ἀφυπνίζεται σέ τέτοια συμμετοχή. Εἶναι δύσκολο γι' αὐτούς πού ξέρουν κάτι στήν ἐντέλεια, μέ ὅλλες του τίς λεπτεομέρειες, νά προβλέψουν καί νά προεξοφλήσουν μαζί μέ τή λύση τους ὅλα τά ἐρωτήματα πού μποροῦν νά ἀναφυοῦν ἀπό τήν πλήρη ἄγνοια.Ὅπου ἡ ἄγνοια βλέπει σκοτάδι, ἡ γνώση δέ βρίσκει τίποτε τό σκοτεινό. Σέ μεταγενέστερους καιρούς, μιά ἀόριστη μενία τῆς καρδιᾶς στά πατερικά κείμενα προκάλεσε μεγάλη σύγχυση καί λαθεμένη ἐφαρμογή τῆς προσευχῆς στίς τάξεις ἐκείνων πού χωρίς ὁδηγό καί χωρίς νά μελετήσουν μέ τήν πρέπουσα προσοχή τά ἔργα τῶν Πατέρων καί βασιζόμενοι πα΄νω σέ ἐπιπόλαιες ἰδέες πού ἅρπαξαν ἀπό ἕνα βιαστικό διάβασμά τους ἀποφάσισαν νά ἐπιδοθοῦν στήν τέχνη τῆς καρδιακῆς προσευχῆς, ἀποθέτοντας ὅλη τους τήν ἐλπίδα κι ἐμπιστοσύνη στά ὑλικά βοηθήματα κατά τήν ἐφαρμογή της.
Γιά τό διαδίκτυο, πληκτρολόγηση-διάθεση:
ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΝ ΚΑΙΟΜΕΝΗ ΒΑΤΟΣ http://kaiomenivatos.blogspot.com/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου