Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης: Οι φωτισμένες συμβουλές του Γέροντα για το άγχος, την απελπισία και τα ψυχολογικά προβλήματα

 

Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης: 

Οι φωτισμένες συμβουλές του Γέροντα για το άγχος, την απελπισία 

και τα ψυχολογικά προβλήματα

 

 

 

Γράφει ο Ελευθέριος Ανδρώνης

 

Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης: Τι έλεγε το φωτισμένο πνεύμα του Γέροντα για την απελπισία και τις ψυχικές νόσους.

Ο Όσιος Γέρων Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης, αυτός ο μεγάλος Άγιος του 20ου αιώνα, που μαζί με τον Άγιο Παΐσιο και τον Άγιο Ιάκωβο Τσαλίκη, συμπλήρωνε την υπέρλαμπρη τριάδα Αγίων που τον περασμένο αιώνα κατέπληξαν και καταπλήττουν ως και σήμερα την οικουμένη, είχε μεγάλη ευαισθησία πάνω στα θέματα των ψυχολογικών προβλημάτων.

Τα ψυχολογικά προβλήματα που όπως βλέπουμε στην αποκαρδιωτική εικόνα της κοινωνίας μας σήμερα, έχουν γίνει μεγάλη μάστιγα και ειδικά στη περίοδο της πανδημίας, η κατάσταση έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο.

Τον Γέροντα, τον απασχολούσαν πάρα πολύ οι ψυχές που βυθίζονταν στη πνευματική κινούμενη άμμο της κατάθλιψης, τη στεναχώριας, την απελπισίας. Και με τη Χάρη της σοφίας του Αγίου Πνεύματος που τον καθοδηγούσε πάντα, έδινε πολύτιμες συμβουλές πάνω σε αυτά τα θέματα.

Έβλεπε καθαρά ποιο ήταν το «Άλφα και το Ωμέγα», για τη ριζική θεραπεία όλων των ψυχικών νόσων, πέρα από την βοήθεια της επιστήμης που παραδεχόταν και σεβόταν απεριόριστα.

Έλεγε:

«Δεν υπάρχει απελπισία όταν είσαι μέσα στην Εκκλησία, ό, τι και να έχεις κάνει, ό, τι και να έχεις υποστεί. Δεν υπάρχει απελπισία. Στενοχώρια μπορεί να έχεις, άλλα απελπισία όχι. Ο Θεός, μέσα από την εξομολόγηση σε βοηθά και ξεπερνάς αυτά τα οποία μπορεί να σε οδηγήσουν στα έσχατα όρια της απελπισίας».

Τόνιζε την υπεραξία του Μυστηρίου της Εξομολογήσεως και τον ουσιώδη ρόλο του, στο να ξαλαφραίνουν οι ψυχές από τα ψυχικά βάρη τους, μέσα από την συγχώρεση που χαρίζει ο Χριστός. Ο Θεός έδωσε τέτοιο αφάνταστο δώρο στον άνθρωπο και τέτοια ευλογία στον Ιερέα, που ένα και μόνο πετραχήλι, έχει τη δύναμη να σηκώσει όλο το βάρος των αμαρτιών και των θλίψεων όλου του κόσμου.

Παράλληλα ξεχώριζε το ανθρώπινο μέτρο. Ο χριστιανός δεν είναι ρομπότ που δεν τον ακουμπά ο ψυχικός πόνος. Η στεναχώρια είναι ανθρώπινη και είναι λογικό να θλίβεται κανείς από διάφορες αιτίες. Η ζωή μας σε αυτόν τον πρόσκαιρο κόσμο, είναι γεμάτη από στεναχώριες. Άλλο όμως η στεναχώρια και άλλο η απελπισία. Και αν όλοι οι άνθρωποι της γης ακολουθούσαν το Ευαγγέλιο, παράδεισος θα ήταν και αυτός ο κόσμος, ο επίγειος.

Ο Άγιος Πορφύριος πολλές φορές, τύχαινε να ξενυχτίσει με ανθρώπους που ήταν στα πρόθυρα της αυτοκτονίας ή τους βασάνιζαν άλλου είδους «ερινύες» πνευματικής φύσεως, και με την δύναμη της αγάπης του και της προσευχής του, βοηθούσε πολλούς να ξεπεράσουν το βασανιστήριο τους.

Άλλοτε έλεγε τονίζοντας το βάλσαμο της ελπίδας προς τον Θεό, που δεν εγκαταλείπει ποτέ μία πιστή ψυχή:

«Έχει ο Θεός. Εκεί που απελπίζεσαι, σου στέλνει κάτι που δεν το περιμένεις, αρκεί να Τον πιστέψεις και να Τον αγαπάς. Όπως εκείνος μας αγαπά και φροντίζει για εμάς, όπως κάθε πατέρας για τα παιδιά του».

Το άγχος, ήταν κάτι που τόνιζε πάντα, πως πρέπει να το αποφεύγουμε, ως πηγή όλων των σωματικών νόσων:

«Προ πάντων να φυλαχθείς από το άγχος. Το άγχος είναι ασθένεια της ψυχής και δεν εξαρτάται από υλικές ελλείψεις. Μπορεί ένας υγιής άνθρωπος να έχει πολλά εκατομμύρια στην τράπεζα, άλλα να ζει μέσα στο άγχος. Το άγχος καταπολεμείται με την εμπιστοσύνη στην Πρόνοια του Θεού και τον καλόν αγώνα».

Το βλέπουμε παντού γύρω μας, έτσι δεν είναι; Άνθρωποι που έχουν όλες τις ανέσεις και απολαμβάνουν όλα τα καλά. Σπίτια, ακριβά ρούχα, εξοχικά, αυτοκίνητα, κινητά, ακριβά ρούχα, καταθέσεις, μεγάλους μισθούς. Και όμως ζουν βουτηγμένοι στο άγχος και την ανασφάλεια. Τρώγονται με τα ρούχα τους. Νιώθουν συνεχώς πως κάτι τους λείπει. Ο Θεός είναι που τους λείπει. Όπως έλεγε πολύ σοφά και χαριτωμένα ο Άγιος Παΐσιος: « Αν έχεις λύπη, ο Θεός σου λείπει».

Ο Όσιος Πορφύριος συνέστηνε για τις ψυχικές δοκιμασίες και άλλες λύσεις, πάντα συνοδευόμενες όμως με την προσευχή και την ελπίδα στον Θεό. Μία από αυτές ήταν η εργασιοθεραπεία, για να απασχολείται ο νους με κάτι δημιουργικό και να ξεκολλά από τις σκοτεινές σκέψεις. Άλλη λύση ήταν το να ακούσεις χαλαρωτική μουσική, που σου δημιουργεί όμορφα συναισθήματα. Ή ένας απλός περίπατος στη φύση ή ακόμα και μια εκδρομή για να θαυμάσεις τα μεγαλεία του Θεού στην πλάση Του.

Δεν αμελούσε όμως να τονίζειπάντα και στην καθοριστική συμβολή της σατανικής ενέργειας, στο να δημιουργηθεί απελπισία και στασιμότητα στην ψυχή.

Έλεγε χαρακτηριστικά:

«Όταν σου κάνει τέτοιο κλοιό ο σατανάς και σε πιέζει, μη μένεις ακίνητος, όπως μερικοί που μελαγχολούν και σκέπτονται επί ώρες, σαν να τους απασχολούν πολύ σοβαρά προβλήματα, ενώ δεν συμβαίνει τίποτε από αυτά. Απλώς τους έχει καθηλώσει ο σατανάς. Να έχεις ετοιμότητα αντιδράσεως, να αντιστέκεσαι, να αποκρούεις τη πολιορκία του σατανά, όπως ένας άνθρωπος που τον πιάνουν κάποιοι κακοποιοί και τον καθηλώνουν και τότε εκείνος κάνει μια απότομη κίνηση και τινάζοντας τα χέρια του, τους πετά από εδώ και από εκεί, ξεφεύγει από το σφίξιμο τους και στρέφεται προς άλλη κατεύθυνση, προς τον Χριστό, που τον ελευθερώνει».

Η χειρουργική πνευματική ματιά του, έφτανε ακόμα και στα κρυμμένα ψυχικά νοσήματα που υπάρχουν μεταξύ χριστιανών, που υποτίθεται πως έχουν την «συνταγή» στα χέρια τους, ώστε να απαλλαχθούν από αυτά.

Έλεγε σχετικά με αυτό:

«Ο χριστιανός πρέπει να αποφεύγει την αρρωστημένη θρησκευτικότητα: τόσο το αίσθημα ανωτερότητος για την αρετή του, όσο και το αίσθημα κατωτερότητος για την αμαρτωλότητα του». Και εξηγούσε: «Άλλο πράγμα είναι το κόμπλεξ και άλλο η ταπείνωση. Άλλο η μελαγχολία και άλλο η μετάνοια».

«Με επισκέφθηκε κάποτε ένας κοσμικός ψυχίατρος και μου κατηγόρησε τον Χριστιανισμό, διότι, όπως είπε, δημιουργεί ενοχές και μελαγχολία. Του απάντησα: Παραδέχομαι ότι μερικοί χριστιανοί, από σφάλματα δικά τους ή άλλων, παγιδεύονται στην αρρώστια των ενοχών, άλλα κι εσύ πρέπει να παραδεχθείς, ότι οι κοσμικοί παγιδεύονται σε μια χειρότερη αρρώστια, την υπερηφάνεια. Και οι μεν θρησκευτικές ενοχές, κοντά στον Χριστό, φεύγουν με την μετάνοια και την εξομολόγηση, η υπερηφάνεια όμως των κοσμικών, που ζουν μακριά από τον Χριστό, δεν φεύγει!».

Αυτό είναι όλο το νόημα της σοφίας του Γέροντα.

Αναγνώριζε πως υπάρχουν και αρρωστημένες μορφές θρησκευτικότητας.

Όμως ακόμα και αν κάποιος μπερδεύει την ταπεινότητα με τυχόν κόμπλεξ του, αν παραμείνει κοντά στον Χριστό και ζητήσει την βοήθεια του, θα του φωτίσει την ψυχή και η εσωτερική ισορροπία θα αποκατασταθεί.

Αν όμως αφήσει ελεύθερο το πεδίο για να εγκατασταθεί στην ψυχή η νοσηρή υπερηφάνεια, όσο και αν προσπαθήσει κάποιος να θεραπευθεί, χωρίς ταπείνωση και χωρίς Χριστό, δεν θα το καταφέρει ποτέ.

sportime.gr