ΚΥΡΙΑΚΗ Ε΄ ΛΟΥΚΑ (ΠΛΟΥΣΙΟΥ ΚΑΙ ΦΤΩΧΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ). Ἡ παραβολή μέ ἀντιπαραβολή γιά τόν προσωπικό ἀριθμό!

 

 

 

 

ΚΥΡΙΑΚΗ Ε΄ ΛΟΥΚΑ (ΠΛΟΥΣΙΟΥ ΚΑΙ ΦΤΩΧΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ) - 2025

 

π. Τ. Η.

 

Στὴν παραβολὴ ποὺ ἀκούσαμε στὸ σημερινὸ Εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα, ὁ Κύριος μᾶς εἶπε γιὰ κάποιον πλούσιο, ὁ ὁποῖος καθημερινῶς ντυνόταν μὲ πολυτελὴ ἐνδυμασία καὶ διασκέδαζε ἀπολαμβάνοντας τὰ ἀγαθά του, χωρὶς νὰ δείχνῃ τὸ παραμικρὸ ἐνδιαφέρον γιὰ ἕναν φτωχό, ποὺ ὀνομαζόταν Λάζαρος, ὁ ὁποῖος ἦταν παραπεταμένος  στὴν πύλη τοῦ ἀρχοντικοῦ του, γεμάτος πληγές, ποὺ τὶς ἔγλυφαν τὰ σκυλιὰ καὶ προσπαθοῦσε νὰ χορτάσῃ ἀπὸ τὰ ψίχουλα ποὺ ἔπεφταν ἀπὸ τὸ τραπέζι τοῦ πλουσίου.

Ὅταν ὅμως ἦλθε ἡ ὥρα τοῦ θανάτου καὶ γιὰ τοὺς δυό, στὸν μὲν πτωχὸ Λάζαρο ἦρθαν Ἄγγελοι καὶ τὸν ὁδήγησαν στὴν ἀγκαλιὰ τοῦ Ἀβραάμ, ὅπου ἀπολάμβανε τὴν χαρὰ ποὺ εἶχε στερηθῆ στὴν ἐπίγεια ζωή του, ἐνῶ ἡ κατάληξις τοῦ πλουσίου ἦταν νὰ βασανίζεται στὸν ᾋδη. Ἀπὸ ἐκεῖ, ὅταν ἀντίκρυσε τὴν μακαρία κατάστασι τοῦ Λαζάρου, παρακάλεσε τὸν Ἀβραάμ, νὰ στείλῃ τὸν Λάζαρο γιὰ νὰ τοῦ δροσίσῃ λίγο τὰ χείλη του καὶ στὸν ἴδιο νὰ τοῦ ἐπιτρέψῃ νὰ ἐμφανισθῇ στὰ ἀδέλφια του, γιὰ νὰ πιστέψουν στὴν ὕπαρξι τῆς αἰώνιας ζωῆς. Ὁ Ἀβραὰμ ὅμως ἀρνεῖται λέγοντας, ὅτι τοὺς χωρίζει τεράστιο χάσμα καὶ πὼς ἀκόμα καὶ ἡ ἐμφάνισι ἑνὸς ἀναστημένου νεκροῦ  στοὺς ζῶντες δὲν θὰ ὠφελήσῃ αὐτούς, ποὺ ἡ ψυχή τους δὲν ἔχει ἀγαθὴ διάθεσι πρὸς τὸν Θεό.

Ἕνα ἀπὸ τὰ πολλὰ καὶ σημαντικὰ μηνύματα ποὺ μᾶς προσφέρει ἡ παραβολὴ αὐτή, εἶναι καὶ τὸ ἑξῆς· εἶναι ἡ μοναδικὴ περίπτωσι ποὺ ὁ Κύριος, ἔβαλε ὄνομα σὲ πρόσωπο παραβολῆς. Ἀναφέρει τὸ ὄνομα τοῦ πτωχοῦ, Λάζαρος, ἀλλὰ ὄχι τοῦ πλουσίου. Γιατί; Διότι, «Ἐγώ», λέει ὁ Θεός, «θυμᾶμαι τοὺς εὐσεβεῖς καὶ τοὺς Δικαίους». Ὅσοι δηλαδὴ εἶναι γραμμένοι στὸ βιβλίο τῆς ζωῆς, εἶναι στὴ μνήμη τοῦ Θεοῦ μὲ τὰ ὀνόματά τους. Ἀλλά, «Τῶν ἀσεβῶν οὐ μὴ μνησθῶ» (Ψαλ.15,4), δὲν θὰ θυμηθῷ ὅμως τοὺς ἀσεβεῖς.

Ὄχι ὅτι ὁ Θεὸς ξεχνᾶ, ἀλλὰ εἶναι μία ἔκφρασι περιφρονήσεως ποὺ σημαίνει, ὅτι ὅσοι ἔζησαν ἀσεβῶς καὶ πέθαναν ἀμετανόητοι χωρὶς νὰ ἔχουν καμία σχέσι μαζί Του, δὲν τοὺς ἀναγνωρίζει ὡς δικούς Του. Καὶ συνεπῶς δὲν θὰ βρίσκονται καὶ μαζί Του, ὅπως οἱ Δίκαιοι καὶ οἱ Ἅγιοι. Γι’αὐτὸ καὶ λέει γιὰ τὸν πλούσιο, «κάποιος ἄνθρωπος», παρ’ ὅλο ποὺ σὰν πλούσιος θὰ ἦταν γνωστὸς στὸν κόσμο. Γιὰ τὸν Θεό, ὅμως, ὁ κακὸς δὲν εἶναι ἄξιος οὔτε κἂν νὰ ὀνομασθῇ καὶ παραμένει ἄγνωστος.

Ἀντιθέτως, ὀνοματίζει τὸν φτωχό, ἀλλὰ δίκαιο Λάζαρο, διότι μὲ τὴν ὑπομονὴ ποὺ ἔδειξε στὰ δεινὰ ποὺ περνοῦσε, χωρὶς νὰ ἀγανακτῇ κατὰ τοῦ πλουσίου, οὔτε καὶ νὰ ἐποφθαλμιῇ τὰ ἀγαθά του, ἔδειξε, ὅτι ἦταν ἄνθρωπος μὲ προϋποθέσεις σωτηρίας, γιατὶ ἔχοντας τὴν ἐλπίδα του μόνο στὸ Θεό, ἀπέκτησε τὴν Χάρι τοῦ Θεοῦ.

Ἐνῶ ὁ Πλούσιος, ἐπειδὴ ἡ ὕπαρξίς του ἐξαντλήθηκε σὲ ὅ,τι μποροῦσε νὰ ἀπολαύσῃ καὶ ὁ νοῦς του ἀντὶ νὰ ἦταν στραμμένος στὸν Θεό, ἦταν στραμμένος στὴν ὕλη στὴν ὁποία εἶχε ὑποδουλωθῆ, ἦταν γνωστὸς γιὰ τὸν κόσμο, ὅμως ἐπειδὴ δὲν εἶχε τὴν Χάρι τοῦ Θεοῦ, μένει χωρὶς ὄνομα, ἄγνωστος γιὰ τὸν Θεό, ἀπρόσωπος, δὲν θὰ δῇ δηλαδή, κατὰ πρόσωπο τὸν Θεό.

Κι ἐπειδὴ τὸ «ὄνομα» εἶναι ἐκεῖνο ποὺ προσδιορίζει τὸ πρόσωπο,  γι’αὐτὸ καὶ κατέχει σημαντικὴ θέσι στὴν Ἁγία Γραφή, ἀλλὰ καὶ στὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας. Γιὰ τὸν λόγο αὐτό, ἂς ποῦμε κάποια πράγματα σχετικὰ μὲ τὴ σπουδαιότητα τοῦ ὀνόματος.

«Ὅνομα» εἶναι ὁ προσδιορισμός ποὺ δίνουμε σὲ κάποιον ἢ σὲ κάτι, γιὰ νὰ τὸ διακρίνουμε ἀπὸ τὰ ὑπόλοιπα. Εἶναι ἡ λέξι, μὲ τὴν ὁποία δηλώνεται ἕνας συγκεκριμένος ἄνθρωπος, ζῶο ἢ πρᾶγμα. Τὸ ὄνομα λοιπόν, χρησιμοποιεῖται γιὰ νὰ διακρίνῃ διαφορετικὰ πράγματα, ἀλλὰ καὶ διαφορετικὰ πρόσωπα. Λέγοντας τὸ ὄνομα κάποιου, ἀμέσως ἔρχεται στὸ νοῦ μας τὸ συγκεκριμένο πρόσωπο μὲ ὅλα τὰ χαρακτηριστικὰ ἰδιώματα ποὺ ἔχει, δηλαδή, τὶς ἀρετές, τὰ πάθη, τὰ τάλαντα, τὶς ἰδιαίτερες συνήθειές του, καὶ ὁ,τιδήποτε ἄλλο κάνει τὸν ἄνθρωπο αὐτὸν μοναδικό, τοῦ δίνει τὴν προσωπική του ταυτότητα καὶ τὸ διαχωρίζει ἀπὸ τὸ σύνολο. Μέσῳ τοῦ ὀνόματος φανερώνεται ὁ προσωπικὸς χαρακτήρας τοῦ κάθε συγκεκριμένου ἀτόμου.

Τὸ ὄνομα, συνεπῶς, ἀντικατοπτρίζει καὶ εἶναι ἄμεσα συνδεδεμένο μὲ τὸ πρόσωπο, δηλαδή, τὸν ἄνθρωπο, ὁ ὁποῖος  ἔχει τὴν ἀνυπολόγιστη σὲ ἀξία δωρεά, νὰ εἶναι πλασμένος «κατ’ εἰκόνα» τοῦ Θεοῦ. Νὰ ἔχῃ, δηλαδή, αὐτοσυνειδησία, ἐλευθερία βουλήσεως καὶ προαιρέσως, καὶ ὅλα τὰ ἄλλα χαρίσματα.

Γιὰ τὸν Θεό, ὁ κάθε ἄνθρωπος ἔχει ὑπέρτατη ἀξία. Στὴν παραβολὴ τοῦ Καλοῦ Ποιμένος, ὁ Κύριος δηλώνει μὲ σαφὴ καὶ κατηγορηματικὸ τρόπο τὴν προσωπικὴ ἀξία τοῦ καθενὸς καὶ τὴ συνδέει μὲ τὸ ὄνομα. Λέει, γιὰ ὅσους θὰ ἀποτελέσουν τὴ λογική του Ποίμνη, τοὺς γνησίους μαθητές Του, τὸ ἑξῆς: «τὰ ἴδια πρόβατα καλεῖ κατ’ ὄνομα καὶ ἐξάγει αὐτά» (Ἰω.10,3). Ἀπευθύνεται, δηλαδή, καὶ καλεῖ τὸν κάθε πιστὸ προσωπικὰ μὲ τὸ ὄνομά του.

Βλέπουμε, λοιπόν, τὴν μεγάλη ἀξία καὶ τιμὴ τοῦ Δημιουργοῦ Θεοῦ πρὸς ἐμᾶς τὰ πλάσματά Του καὶ πόσο σημαντικὸ στοιχεῖο τῆς Χριστιανικῆς πίσεως καὶ Θεολογίας εἶναι τὸ ὄνομα, καὶ κατ’ ἐπέκτασιν τὸ «πρόσωπο», ὁ ὅλος ἄνθρωπος.  

Γι’ αὐτὸ καὶ αὐτὸς ὁ περιβόητος Προσωπικὸς Ἀριθμός, ποὺ προσπαθεῖ νὰ μᾶς ἐπιβάλλῃ ὑποχρεωτικὰ ἡ πολιτεία καὶ πίσω ἀπὸ αὐτὴν ἡ Νέα Τάξις πραγμάτων, εἶναι μία ὑποβάθμισι τοῦ ἀνθρώπου, γιατὶ καταργεῖ τὸ ὄνομα καὶ καθιστᾶ τὸν ἄνθρωπο, ἀπὸ Πρόσωπο ποὺ εἶναι, ἕναν ἀριθμὸ ὅπως ἔχουν τὰ διάφορα προϊόντα, μὲ τὸν ὁποῖον θὰ εἶναι στὸ ἑξῆς παγκοσμίως καταγεγραμμένος. Ὁδηγούμαστε ἔτσι, σ’ ἕνα ὁλοκληρωτικὸ σύστημα, παρόμοιο μ’ ἐκεῖνο ποὺ περιγράφεται στὴν Ἀποκάλυψι (13,17), ὅπου κανεὶς δὲν θὰ μπορῇ νὰ ἀγοράζῃ ἤ νὰ πουλάῃ ὁτιδήποτε, «εἰ μὴ ὁ ἔχων τὸ χάραγμα, τὸ ὄνομα τοῦ θηρίου ἢ τὸν ἀριθμὸν τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ».

Καὶ ἀφοῦ ὅλα θὰ λειτουργοῦν μὲ αὐτὸν τὸν Ἀριθμό, θὰ καταγράφονται καὶ τὰ πάντα γιὰ τὴ ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου: ποῦ πῆγε, τί ἀγόρασε, πόσο κόστισε, τί ἀσθένειες ἔχει, ἂν χρωστάει ἡ ὄχι στὸ κράτος κτλ. Θὰ ὑπάρξῃ, δηλαδή, ἐκτὸς ἀπὸ τὴν ἀριθμοποίησι τοῦ ἀνθρώπου καὶ μία ἄνευ προηγουμένου κατάλυσι τῆς ἰδιωτικότητος καὶ παραβίασι τῶν εὐαίσθητων προσωπικῶν δεδομένων του, πρᾶγμα τελείως ἀντίθετο μὲ τὴν Ὀρθόδοξη θεολογία, ἡ ὁποία τονίζει τὴν ἀπόλυτη ἱερότητα καὶ τὴν ἐλευθερία τῆς ψυχῆς.

Ὁ «κατ’ εἰκόνα καὶ καθ’ ὁμοίωσιν Θεοῦ» (Γεν.1,26) πλασμένος ἄνθρωπος, δὲν εἶναι ἁπλῶς ἕνα βιολογικὸ ὄν ἢ ἕνα ψηφιακὸ δεδομένο, ἀλλὰ ἕνα πνευματικὸ ὄν πλασμένο γιὰ τὴν κοινωνία μὲ τὸν Θεό, καθὼς ἔχει λάβη τὴν ἐντολὴ νὰ γίνῃ κατὰ χάριν θεός. Εἶναι ἕνα ἀνεπανάληπτο πρόσωπο, μὲ μοναδικὴ ἀξία, ποὺ φέρει τὴν ἀνεξίτηλη σφραγῖδα τῆς θείας δημιουργίας καὶ ἔχει λάβη ὡς προίκα, τὸ αὐτεξούσιο καὶ τὴν ὕψιστη δωρεὰ τῆς ἐλευθερίας.

Καταλαβαίνουμε, συνεπῶς, ὅτι μὲ τὸν ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΑΡΙΘΜΟ, «ἐξαφανίζεται» ἡ ἀνθρώπινη προσωπικότητα καὶ οἱ εἰκόνες του Θεοῦ ἱσοπεδώνονται, καὶ μετατρέπονται σὲ ἄβουλα «ἄτομα» ἑνὸς συνόλου, ποὺ τὰ κρατᾶ ἑνωμένα ἡ ἀπειλὴ καὶ ἡ ἀναγκαστικὴ πειθαρχία. Ἀκολουθοῦν ἁπλῶς ἐντολές, σὰν ρομποτάκια, μὲ ἀντάλλαγμα τὴν ἐπιβίωσί τους. Ἔτσι, ὅμως, χάνουν τὸ δικαίωμα τῆς ἐλευθέρας βουλήσεως, ἐπιλογῆς καὶ ἐκφράσεως καὶ ἀπὸ πρόσωπα ποὺ ἦταν, μετατρέπονται πλέον σὲ ἀπρόσωπη μάζα.

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, μέσα στὴν Ἐκκλησία μας ἔχουμε Κοινωνία Προσώπων, ποὺ τὸ καθένα εἶναι ἀναντικατάστατο, ἔχει τὴ θέσι, τὴν ἀξία καὶ τὸ ὄνομά του. Ἡ Ἐκκλησία πάντοτε καὶ συνεχῶς μνημονεύει ὀνομαστικὰ στὶς προσευχές της, ζῶντες καὶ τεθνεῶτες. Μὲ τὸ ὄνομά του ἀποκαλεῖ καὶ προσφωνεῖ ἡ Ἐκκλησία τὸν κάθε πιστό, ὅταν τὸν καλῇ νὰ συμμετέχῃ στὰ Μυστήρια τῆς Χάριτος: «Βαπτίζεται ὁ δοῦλος τοῦ Θεοῦ, τᾶδε», λέμε, «Χρίεται, Μεταλαμβάνει ὁ δοῦλος τοῦ Θεοῦ, τᾶδε», κ. ο. κ.

Ὅταν ἔλθῃ ἡ ὥρα νὰ φύγῃ ὁ Χριστιανὸς ἀπὸ τὸν κόσμο αὐτό, μπορεῖ νὰ φεύγῃ γυμνός, ὅπως γεννήθηκε, ὅμως αὐτὸ ποὺ παίρνει μαζί του, εἶναι οἱ πράξεις του καὶ τὸ ὄνομά του. Μὲ αὐτὸ παρακαλεῖ ἡ Ἐκκλησία, τὸν Κύριο, νὰ τὸν ἀναπαύσῃ· μὲ αὐτὸ θὰ παρουσιαστῇ στὸ βῆμα τοῦ Χριστοῦ· μὲ αὐτὸ θὰ κριθῇ καὶ μὲ αὐτὸ θὰ εἰσέλθῃ ἢ στὴν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν ἢ στὴν κόλασι. Συνεπῶς, τὸ ὄνομα χαρακτηρίζει τὸν ἄνθρωπο σὲ ὅλη του τὴ ζωή.

Ἐπειδή, λοιπόν, ἐπιθυμοῦμε νὰ παραμείνουμε ἐλεύθεροι ἄνθρωποι μὲ ὄνομα, μὲ ψυχὴ καὶ προσωπικότητα καὶ νὰ μὴν γίνουμε ψυχροὶ ἀριθμοὶ σὲ καταλόγους, ὅπως τὰ προϊόντα ἢ οἱ φυλακισμένοι τῶν στρατοπέδων συγκεντρώσεως, μὴν πάρουμε ἀπὸ μόνοι μας αὐτὸν τὸν Προσωπικὸ Ἀριθμό, οὔτε νὰ τὸν χρησιμοποιήσουμε, ἂν τελικῶς μᾶς τὸν ἐπιβάλλουνε διὰ τῆς βίας. Μὴν προδώσουμε τὴν πίστι μας, διότι ὅπως μᾶς εἶπαν οἱ ἅγιοι, αὐτὸς ὁ Ἀριθμὸς θὰ ἔχῃ ἄμεση σχέσι μὲ τὸ χάραγμα τοῦ ἀντιχρίστου, οὔτε καὶ νὰ παραδώσουμε τὴν θεόσδοτο ἐλευθερία μας γιὰ λίγη ἄνεσι καὶ εὐκολία.

Εἴθε ὁ Παντοδύναμος Κύριος νὰ μᾶς φωτίσῃ νὰ πράξουμε τὸ σωστὸ καὶ νὰ μείνουμε σταθεροὶ στὴν ἀπόφασί μας αὐτή, ὅποιο κι ἂν εἶναι τὸ κόστος. ΑΜΗΝ.